घरजग्गा समस्या सुल्झाऔं, उत्पादनमूलक क्षेत्रमा ब्याजदर घटाऔं - गभर्नर

काठमाडौ, पुस ३ - घरजग्गा क्षेत्रबाट बैंकहरूमा देखिएको समस्या सुल्झाउन केन्द्रीय बैंकले छलफल अघि बढाउने भएको छ । भएका कुनै पनि प्रावधानलाई नमिची समाधानको बाटो निकाल्न बैंकर र केन्द्रीय बैंक तयार भएका हुन् ।

गभर्नर युवराज खतिवडा, डेपुटी गभर्नरहरू गोपाल कापmले र महाप्रसाद अधिकारी सहित वाणिज्य बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृतको भेटमा यस्तो छलफल भएको हो ।
'गभर्नरले घरजग्गा क्षेत्रबाट परेको प्रभावलाई कसरी हल गर्न सकिन्छ भनेर जिज्ञासा राख्नुभएको थियो,' एक बैंकरले भने, 'यसबारे बैंकर्स संघले सुझाव पठाउने योजना बनाएको छ ।' वाणिज्य बैंकले घरजग्गामा १ खर्ब र हाउजिङमा ४५ अर्ब रुपैयाँको हाराहारी लगानी गरेका छन् । कारोबारमा आएको मन्दीपछि यी क्षेत्रबाट साँवा र ब्याज उठ्न समस्या देखिएको छ ।
समस्या देखिएपछि केन्द्रीय बैंकले दुई पटक ब्याज उठाउने म्याद एक/एक महिना थप गरेको थियो । समय थप भए पनि ऋण भने नउठेको व्यवसायी बताउँदै आएका छन् । घरजग्गा व्यवसायीको संस्था जग्गा तथा आवास विकास संघ र बैंकर्स एसोसिएसनले संयुक्त रूपमा समस्या समाधानका लागि लिखित सुझाव केन्द्रीय बैंकलाई दिइसकेका छन् । तर दिइएका सुझाव लागू गर्न नसकिने केन्द्रीय बैंकले बताउँदै आएको छ । उक्त सुझाव मान्य नभए पनि केन्द्रीय बैंकले समस्या समाधान गर्न अन्य विकल्प माग गरेको हो ।
यसका साथै वाणिज्य बैंकलाई लगानीको ब्याजदर घटाउन र उत्पादनशील क्षेत्रमा लगानी गर्न गभर्नरले सुझाव दिएका छन् । 'दीर्घकालीन प्रवृत्तिका योजनामा ब्याज घटाउन सकिन्छ भन्ने सुझाव गभर्नरले दिनुभयो,' अर्का एक बैंकरले भने, 'हामीले पुराना नभएर नयाँ लगानीमा गर्न तयार रहेको बतायौं ।' उत्पादनशील क्षेत्रमा लामो समय कर्जा जाने र दीर्घकालीन आम्दानी भइरहने भएकाले कर्जाको ब्याजदर कम गर्न सकिने सुझाव गभर्नरको थियो । बैंकिङ प्रणालीको अवस्था र आवश्यक सुझाव लिनका लागि केन्द्रीय बैंकले छलफल आयोजना गरेको थियो । वाणिज्य बैंकले गत वर्ष तरलता अभाव बढेपछि निक्षेप तथा कर्जामा ब्याजदर बढाएका थिए ।
पछिल्लो समय तरलता बढे पनि ब्याजदर कम भएको छैन । बढी ब्याज दिएर लिएको निक्षेपका कारण तत्काल ब्याज घटाउन नसकिने बैंक बताउँदै आएका छन् । यसका साथै हाल देखिएको तरलता स्थायी प्रवृत्तिकै हो भन्ने निक्र्योल नभएकाले पनि ब्याजदर घटाइहाल्न बैंकर डराएका छन् । पुस महिनामा आयकर बुझाउनुपर्ने व्यवस्था र राष्ट्र बैंकले जारी गर्न लागेको विकास ऋणपत्रबाट तरलता प्रसोचन हुने भएकाले पनि पर्ख र हेरको अवस्थामा बैंक छन् । छोटो समयका केही लगानी र मुद्धती खातामा भने बैंकहरूले ब्याज घटाएका छन् । पछिल्लो समय वाणिज्य बैंकहरूको सूचक सकारात्मक रहेको र प्रणालीमा सुधार हुँदै आएको गभर्नरले बताएका थिए ।