नेप्सेको सपmटवेयर फेरिने, पहिले जडान गरेको कम्पनी सम्पर्कविहीन

काठमाडौ, माघ २ -  नेपाल स्टक एक्सचेन्जले प्रयोग गरिरहेको सपmटवेयर निर्माता कमब्याक नामक कम्पनी मर्मतका लागि उपलब्ध नभएपछि नयाँ जडान गरिने भएको छ । ब्रोकरले अनलाइन कारोबार गर्न मिल्ने उक्त सपmटवेयर बनाउन बारम्बार खोजी गरिए पनि कम्पनी सम्पर्कविहीन भएकाले नयाँ जडान गर्ने तयारीमा एक्सचेन्ज जुटेको महाप्रबन्धक शंकरमान सिंहले बताए ।   नेप्सेले बेलायतको कमब्याक कम्पनीको सपmटवेयर मार्फत कारोबार गरिरहेको छ । करिब ५ महिनाअघिबाट उक्त सपmटवेयरले समयसमयमा काम नगर्ने लगायतका समस्या देखिएका थिए । मर्मतका लागि कम्पनीको प्रतिनिधि बोलाउँदा नआएपछि नेप्सेले वाषिर्क बुझाउनुपर्ने सेवा शुल्क दिएको छैन । 'सेवा नदिएपछि हामीले तीन वर्षको वाषिर्क मर्मत शुल्क पनि बुझाएका छैनौं,' महाप्रबन्धक सिंहले भने, 'वाषिर्क ३० हजार डलर बुझाउनुपर्ने थियो ।'  नेप्सेको सपmटवेयरमा समस्या देखिएर काम गर्न लामो समय लाग्ने, समयमै अर्डर नजाने, डाटा नलिने लगायत समस्या देखिएका थिए । 'हामीले दर्जनभन्दा बढी समस्या उल्लेख गरेर नेप्सेलाई पत्राचार गरेका थियौं,' स्टक ब्रोकर एसोसिएसनका अध्यक्ष अञ्जन पौडेलले भने ।  करिब डेढ वर्षअघि नै बुझाउनुपर्ने सेयर ब्रोकरको सपmटवेयर पनि उक्त बेलायती कम्पनीले उपलब्ध गराएको छैन । जबकि उक्त सपmटवेयरका लागि ब्रोकरहरूले ५० प्रतिशत रकम -४० हजार डलर) कमब्याकलाई बुझाइसकेका छन् । ब्रोकर ब्याकअप सिस्टम भनिने उक्त सपmटवेयर सेयर दलालले आफ्नो कार्यालयमा प्रयोग गर्छन् । कम्पनीले सम्झौतामा उल्लेख भए अनुसारको सपmटवेयर नदिएपछि सेयर ब्रोकरले मण्डला नामक नेपाली सपmटवेयर प्रयोग गरिरहेका छन् । 'उक्त कम्पनीले एकपटक डेमो भन्दै सपmटवेयर पठाए पनि हालसम्म पूर्ण सपmटवेयर दिएको छैन,' पौडेलले भने, 'सम्पर्क गर्दा पनि टार्ने काम भइरहेको छ ।' ब्रोकरले प्रयोग गर्ने सपmटवेयरका लागि ४० हजार डलर एसोसिएसनले पहिलो किस्तामा बुझाएको हो । यसपछि दोस्रो किस्तामा नेप्सेले बुझाउनुपर्ने रकम सपmटवेयर उपलब्ध नभएकाले दिइएको छैन ।  विकल्पका रूपमा सिंगापुर सरकारको सहयोग आउने भएपछि नेप्सेले काम अघि बढाएको छ । 'सिंगापुर सरकारले ३४ करोड रुपैयाँ सहयोग गर्ने जनाएको छ,' सिंहले भने, 'यसका लागि म्याचिङ फन्डका लागि ४/५ करोड रुपैयाँ चाहिएको छ ।' नेपालले राख्नुपर्ने रकमका लागि सरकारसँग कुरा भइरहेको उनले बताए । सिंगापुरबाट उक्त रकम सहयोग हुन नसके भारतमा पनि यसबारे कुरा भइरहेको उनले बताए । 'दुवै मुलुकबाट सम्भव नभए भर्खरै सहमति गरेको कोरियाबाट सपmटवेयर ल्याउने छौं,' उनले भने ।  विद्युतीय कारोबारको तयारी गरिरहेको नेप्सेलाई विभिन्न कम्पनीका सपmटवेयरबीच सम्बन्ध -इन्टरलिंक) बनाउन भने असहज हुने सम्भावना छ । नेप्सेमा नयाँ सपmटवेयर, केन्द्रीय निक्षेप प्रणालीमा भारतको सिएमसीको सपmटवेयर र ब्रोकरको मण्डला सपmटवेयर छ । जानकारहरूका अनुसार भिन्नै कम्पनीका सपmटवेयरबीच सहकार्यमा समस्या आउन सक्ने बलिायो सम्भावना छ ।  सिडिएस एन्ड क्लियरिङ लिमिटेडका सुबोध शर्मा सिग्देल भने भिन्नै सपmटवेयर भए पनि कारोबारमा समस्या नआउने दाबी गर्छन् । 'हामीलाई दिइएको जानकारी अनुसार भिन्नै सपmटवेयर भए पनि कारोबारमा समस्या आउँदैन,' उनले भने, 'भारतको केन्द्रीय निक्षेप प्रणाली कम्पनी सिडिएसएलले सबै सहयोग गरिरहेको छ ।' भारतीय कम्पनी सिडिएसएलले प्रणाली सुरु भएपछिका केही महिना सबै प्राविधिक पक्ष हेर्ने उनले बताए । 'केही महिनासम्म यहाँको कारोबार हेरेर समस्या  भए समाधान गर्ने बताएका छन्,' उनले भने ।  विभिन्न उत्पादकका सपmटवेयर बीच सम्बन्ध बनाउनका लागि एप्लिकेसन प्रोग्रामिङ इन्टरफेस नामक सपmटवेयर प्रयोग गरिन्छ । यसबाट सम्भव नभए हातैले छुट्टाछुट्टै सपmटवेयरमा डाटा राख्नुपर्ने हुन्छ ।