राष्ट्र बैंकले चीनमा लगानी गर्ने

काठमाडौं, वैशाख १२ - चीनसँगको व्यापार निरन्तर बढिरहेका बेला राष्ट्र बैंकले चिनियाँ केन्द्रीय बैंकका विभिन्न वित्तीय उपकरणमा लगानी गर्ने भएको छ । पिपल्स बैंक अफ चाइनाले जारी गर्ने विभिन्न उपकरणमा लगानीसँगै मुद्दती खातामा रकमसमेत जम्मा गर्ने तयारी केन्द्रीय बैंकको छ । राष्ट्र बैंकको सञ्चालक समितिले तीन महिना अघि ट्रेजरी बिल्स, बोन्डलगायतमा लगानी गर्न बाटो खुला गरिसकेको छ । चिनियाँ पक्षबाट लगानीको अनौपचारिक स्वागत भएपछि यस्तो निर्णय भएको थियो । 'अन्यत्रजस्तै चिनियाँ उपकरणमा लगानी गर्नु पनि फलदायी छ,' राष्ट्र बैंकका डेपुटी गभर्नर गोपाल काफ्लेले भने । उनका अनुसार लगानी र रकम जम्मा गर्दा चिनियाँ युआन नै प्रयोग गरिनेछ ।

राष्ट्र बैंकका अनुसार लगानी विविधीकरण गर्न र चिनियाँ आयातको भुक्तानी सजिलो बनाउन यस्तो तयारी गरिएको हो । भारत, अमेरिकालगायतका मुलुकको केन्द्रीय बैंकका उपकरणमा लगानी गरे पनि नेपालले चीनमा हालसम्म गरेको थिएन । यसका साथै व्यापारका क्रममा भुक्तानी गर्दा पनि अमेरिकी डलर प्रयोग भइरहेको छ । चीनसँगको व्यापारमा चिनियाँ मुद्रा प्रचलन बढाउन पनि पछिल्लो तयारीले सहयोग गर्ने राष्ट्र बैंकको बुझाइ छ ।

 तर प्रक्रिया पूरा हुन दुवै देशका केन्द्रीय बैंकले समझदारीपत्र (एमओयु) मा हस्ताक्षर गर्नुपर्छ । 'समझदारीपत्रमा हस्ताक्षर हुन २/३ महिना लाग्ने देखिन्छ,' काफ्लेले भने । उनले चिनियाँ पक्षबाट समझदारीपत्रको खाका आइसकेको र त्यसबारे सञ्चालक समितिमा छलफल भइरहेको बताए । 'हामीले आफ्नो धारणा राखेर छिट्टै फिर्ता पठाउँछौं,' उनले भने । यसअघि तिलक रावल गभर्नर भएको समयमा दुवै बैंकले आपसी कारोबार बढाउन एउटा समझदारीमा हस्ताक्षर गरेका थिए । तर त्यसपछि लगानी वृद्धिबारे कुनै छलफल भएको थिएन । करिब ५ महिनाअघि राष्ट्र बैंकको एक टोलीले चीन भ्रमणसमेत गरेको थियो । उक्त समय दुवै पक्षले नेपालको लगानी र युआनमा प्रतीतपत्र भुक्तानीबारे छलफल गरेको थियो । हाल खासा हुँदै आयात हुने वस्तुको भुक्तानी प्रतीतपत्रबाट नभई बैंक ड्राफ्ट र टीटीबाट हुन्छ जुन बढी जोखिमपूर्ण मानिन्छ ।