१८ जनाविरुद्ध १ अर्ब ८० करोड बिगो दाबी

काठमाडौं, मंसिर १३ - एनबी समूहका प्रवर्द्धक सहित १८ जनाले तत्कालीन नेपाल श्रीलंका मर्चेन्ट बैंकिङमा गरेको अनियमितताको अभियोगमा १ अर्ब ८० करोड रुपैयाँ बिगो असुलउपर गर्न प्रहरीले मुद्दा दायर गरेको छ । २६ करोड ८५ लाख रुपैयाँको कर्जा प्रवाह गर्दा संलग्नता देखिएको प्रहरीले उक्त बिगो दाबी गरेको हो । एनबी समूहका प्रवर्द्धक लक्ष्मीबहादुर श्रेष्ठको परिवारका चार जनासहित थप चार जना नातेदारलगायत विरुद्ध उक्त बिगोको मुद्दा दायर गरिएको छ । श्रेष्ठका दाजु पूर्णबहादुर,  भाउजू गीता, भतिजा जेन र भान्जा नविन श्रेष्ठविरुद्ध अभियोग छ । मुद्दामा प्रतिवादी बनाइएका विजयकुमार श्रेष्ठ, शैलेन्द्र श्रेष्ठ र देवबहादुर श्रेष्ठ पनि उनको नजिकका नातेदार रहेको प्रहरीले बताएको छ ।

संस्थामा कार्यकारी अध्यक्ष रहेका रुवी जोशी, सञ्चालकहरू मुकुन्द कर्माचार्य, गौरीशंकर चौधरी, श्रीरामप्रसाद लामिछाने, एलिजा वैद्यसहित नायब महाप्रबन्धक खिमबहादुर डीसीको संलग्नतामा कर्जा प्रवाह भएको देखिएको छ ।

ऋण लिनेमा राइजिङ हाउजिङ एन्ड कमर्सियल कम्प्लेक्सका सञ्चालक देवबहादुर श्रेष्ठसहित नविन श्रेष्ठ, विजयकुमार श्रेष्ठ, शैलेन्द्रकुमार श्रेष्ठ, चण्डीराज ढकाल, प्रकाश घिमिरेसहित अल्का अस्पतालका तिलकबहादुर थापा र विद्या श्रेष्ठ थापा छन् ।

दायर गरेको मुद्दाअनुसार अल्का अस्पतालका सञ्चालकद्वय थापा र उनकी श्रीमतीले मात्र ऋण चुक्ता गरेका छन् । गाभिएपछि नेपाल बंगलादेश बैंकले थापा दम्पतीलाई साँवा ब्याजको किस्ता नियमित रूपमा तिर्न र धितो राख्न भनेपछि थापा दम्पतीले नेपाल बंगलादेश बैंकबाटै कर्जा लिएर उक्त ऋण तिरेका थिए । सुरुमा श्रीलंका मर्चेन्टबाट अल्का अस्पतालको संस्थागत जमानीमा ऋण दिइएको थियो । तर बंगलादेश बैंकले व्यक्तिगत जमानीमा ऋण दिएको अनुसन्धानमा देखिएको छ । २ करोड ७० लाख रुपैयाँ एनबी बैंकले बिनाधितो व्यक्तिगत जमानीमा दिएको प्रहरी अनुसन्धानमा खुलेको हो । 'ऋण दिन रोक लगाएको समयमा ठूलो कर्जा बाँडिएको छ,' राष्ट्र बैंक स्रोतले भन्यो, 'त्यसरी बाँडिएको ऋण पनि सञ्चालकले उपयोग गरेको देखिन्छ ।'

बाँडिएको रकम उठ्ने सम्भावना ज्यादै न्यून भएको स्रोत बताउँछ । 'ऋण जति उनीहरूले लिएर रित्तो कम्पनीलाई गाभेको देखिन्छ,' स्रोतले भन्योे, 'जुन अब उठ्न नसक्ने देखिएको छ ।' प्रहरी अनुसन्धानमा पनि कर्जा लक्ष्मी बहादुर श्रेष्ठ र उनको परिवारले उपभोग गरेको खुलेको छ ।

राष्ट्र बैंकको सूक्ष्म निगरानी

राष्ट्र बैंकका एक उच्च अधिकारीले पछिल्लो समय एनबी बैंकको सूक्ष्म निगरानी गरिरहेको दाबी गरेका छन् । 'देखिएका अनियमितता र त्यसले सबै सरोकारवालालाई असर गर्ने पक्का छ,' उनले भने, 'हामीले व्यवस्थापनलाई सूक्ष्म निगरानी गरेर थप नोक्सानी हुनबाट रोक्न खोजिरहेका छौं ।' अनियमितता भएको रकम उठ्न सजिलो नरहेको र त्यसले सबैलाई असर गर्ने उनले स्विकारे । श्रीलंका मर्चेन्टबाट थपिएर आएको ऋणबाहेक एनबी बैंकमा मात्रै लक्ष्मीबहादुर र उनको परिवारको सवा अर्ब हाराहारीमा कर्जा देखिएको उनले बताए । 'धेरै पहिलादेखिकै ऋण चुक्ता गर्न बाँकी थियो,' उनले भने, 'सञ्चालकले आफ्नो मात्रै नभएर अन्यको नामबाट पनि मिलाएर ऋण लिएका छन् ।' राष्ट्र बैंकले केही वर्षदेखि निगरानीमा राखिरहे पनि 'यताउताबाट' मिलाएर लक्ष्मीबहादुर ऋण लिन सफल भएको उनी बताउँछन् ।

श्रेष्ठलाई पनि जग्गाले डुबायो

हालसम्मकै ठूलो अनियमितताका रूपमा सार्वजनिक हुँदै गएको एनबी समूहको प्रकरणमा पनि घरजग्गाको असर देखिएको छ । आफ्ना कम्पनीको सेयर धितो राखेर आफ्नै बैंकबाट ऋण लिएका लक्ष्मीबहादुर श्रेष्ठ घरजग्गामा लगानी गरेपछि फस्दै गएको राष्ट्र बैंकका एक अधिकारी बताउँछन् । 'जग्गा बिक्री नहुने र भएका सेयरबाट पनि लाभांश आउन छाडेपछि श्रेष्ठको समस्या बढेको हो,' उनले भने, 'यो सँगै पुराना अनियमितता पनि बाहिर आउन थाले ।'