काठमाडौं , माघ २० - नियामक निकायले विगतमा दिएको निर्देशन उल्लघंन गर्दै एसियन लाइफ इन्स्योरेन्सले नगद लाभांश वितरण गरेपछि आक्रोशित बनेको बिमा समितिले फिर्ता गराउने तयारी गरेको छ ।
निर्देशन उल्लंघन गरेका भन्दै कारोबार रोक्का गरेको समितिले थप 'कडा कारबाही' स्वरूप वितरण गरिसकेको लाभांश पनि फिर्ता गराउने तयारी गरेको हो । 'कम्पनीले नगद लाभांश फिर्ता गर्नुपर्छ,' बिमा समितिमा गठित छानबिन समितिका संयोजक विनोद आर्यालले भने ।
कम्पनीले सेयरधनीका लागि १० करोड १३ लाख रुपैयाँ नगद लाभांशका लागि छुट्याएको छ । त्यसमध्ये ४ करोड ५३ लाखको हाराहारीमा वितरण गरिसकेको छ । कम्पनीले लाभांश दिन थालेको निकै पछि -माघ १५) मा रोक लगाएको हो ।
लाभांश पाइसकेका कतिपय सेयरधनीले नेप्सेमा किनबेच गरिसकेका छन् । कम्पनीको सेयर कारोबार बिहीबारसम्मै जारी थियो । बिहीबार मात्र २ सय ५० कित्ता सेयर कारोबार भयो । यस्तो अवस्थमा लाभांश फिर्ता गराउन कठिनाइ उत्पन्न हुने देखिन्छ । 'लाभांश लिएका व्यक्तिले सेयर बिक्री गरेका रहेछन् भने कहाँ खोज्न जाने,' एक सेयर दलालले भने ।
कम्पनीले लाभांश फिर्ता गराउने विषयमा केही कार्ययोजना बनाएको छैन । समितिसँग विवाद बढेपछि कम्पनीका प्रबन्ध सञ्चालक रमेशकुमार भट्टराईले राजीनामा दिइसकेका छन् । तर उनले सञ्चालक समितिले गर्ने निर्णयमा आफ्नो सहमति रहेको जानकारी दिए । 'सञ्चालक समितिले गरेको सम्पूर्ण निर्णयमा मेरो सहमति छ,' उनले भने, 'कम्पनीमा राजीनामा दिइसकेकाले पुनः र्फकने छैन ।'
लाभांशदेखि कारबाहीसम्म
एसियन लाइफले ३० प्रतिशत नगद लाभांश बाँड्ने गरी आर्थिक वर्ष ०६६/०६७ को वित्तीय विवरण ०६७ मंसिर ७ गते बिमा समिति पठाएको थियो । त्यसको एक महिनापछि समितिबाट २ चार्टर्ड एकाउन्टेन्टसहित ३ कर्मचारी कम्पनीमा आएर वित्तीय विवरण र अन्य कागजात अध्ययन गरेका
थिए । समितिको स्थलगत निरीक्षण पछि कम्पनीले पुस २६ गते लाभांश संशोधन गरेर २८ दशमलव १५ प्रतिशत बाँड्ने गरी स्वीकृतिका लागि पठाएको थियो । त्यसको करिब ५ महिना पछि समितिले वित्तीय विवरण ससर्त स्वीकृत गरेको छ । यसमा 'यस समितिको स्वीकृति प्राप्त नगरेसम्म कर्मचारी बोनस र नगद लाभांश वितरण नगर्नु हुन तथा लाभांशको सन्दर्भमा बिमांकको प्रतिवेदन स्वीकृत गर्दा समितिबाट दिइने निर्देशन बमोजिम गर्नु हुन' निर्देशन दिइएको छ ।
समितिले वित्तीय विवरण स्विकृत गर्दा कर्मचारीलाई बोनस र सेयरधनीलाई लाभांश वितरण नगर्ने सर्त राखेको थियो । तर एसियनले ०६८ असार १७ गते तेस्रो साधारण सभा गरेर ससर्त स्विकृत भएको वित्तीय विवरण अनुसार २८ दशमलव १५ प्रतिशत लाभांश पारित गरेको छ ।
साधारणसभाले लाभांश पारित गरेको सूचना पाएपछि समितिले भदौ ७ गते कम्पनीको बिमालेख बिक्रीमा रोक लगायो । कम्पनीले निर्देशन अनुसार लाभांश वितरण नगरेको प्रस्टीकरण दिएपछि बिमालेखको कारोबार फुकुवा गरिएको थियो ।
साधारणसभाले पारित गरिसकेको लाभांश नबाँडेपछि एसियनका एक सेयरधनीले कम्पनी रजिस्ट्रारमा उजुरी हाले । यसपछि एसियनमाथि लाभांश बाँड्न दबाब परेको थियो ।
कम्पनी रजिस्ट्रारले साउन ४ गते साधारणसभाको निर्णय कार्यान्वयन गराउन पत्र काटेका थिए । पुनः माघ ४ गते साधारणसभाले पारित गरेको लाभांश किन वितरण नगरेको भनी तीनदिने स्पष्टीकरण मागेको थियो ।
यता समितिले भने असोजमा जीवन बिमा कम्पनीका प्रतिनिधि बोलाई २०७० सालसम्म चुक्ता पुँजी ५० करोड रुपैयाँ पुर्याउन निर्देशन दिएको थियो । जवाफमा एसियनले दुईपटक चुक्ता पुँजी पुर्याउन आफ्नो कार्ययोजना समितिलाई पठाएको छ । यसमा २ बारबर १ को दरले हकप्रद सेयर जारी गर्ने योजना उल्लेख छ ।
कम्पनी रजिस्ट्रारले स्पष्टीकरण लिएपछि एसियनले बिमा समितिलाई पत्र लेखेर लाभांशलाई वितरण गर्ने वा अर्को आर्थिक वर्षको वित्तीय विवरणमा मिसाउने भनी जिज्ञासा राखेको थियो । उत्तरमा समितिले स्पष्ट निर्देशन नदिएको देखिन्छ । समितिले वितरण नगर्नु वा बोनस सेयर दिनु वा जगेडामा राख्नु भनेर निर्देशन नदिई 'प्रतिबद्धता, वित्तीय विवरण सम्बन्धी निर्देशन, बीमांक मूल्याकंन सम्बन्धी निर्देशन/स्वीकृत गराउँदाको निर्देशन, समितिका अन्य निर्देशन, नेपाल लेखामानले निर्दिष्ट गरेका आधार लगायत यससँग सम्बन्धित प्रचलित कानुन तथा अभ्यास अनुसार गर्नु' भनेर पुस २६ गते पत्र पठाएको थियो ।
त्यसपछि एसियनले आफ्नो कानुनी सल्लाहकारलाई समितिको पत्रबाट रायसुझाव मागेको थियो । सल्लाहकारले समितिले लाभांशमा वितरणमा रोक नलगाएको र कम्पनी ऐन अनुसार वितरण गर्नैपर्ने बाध्यता रहेको राय दिएको थियो । चार्टर्ड एकाउन्टेन्टले पनि लेखामान सिद्धान्त र प्रचलित कानुन अनुसार समितिले वितरणमा रोक नलगाएकाले लाभांश बाँड्न बाधा नपर्ने सल्लाह दिएका थिए ।
यसैबीच अख्तियारले पनि लाभांश बाँड्न निर्देशन दियो । त्यसपछि कम्पनीले माघ १० गते वितरण गर्ने सूचना सार्वजनिक गरेको थियो । लाभांश बाँडेको थाहा पाएपछि समितिले धितोपत्र बोर्डलाई सूचना पठाएर वितरणमा रोक लगाएको थियो । कम्पनीलाई तीन दिनभित्र स्पष्टीकरण दिन माग गरी सम्पूर्ण कारोबारमा रोक लगाइएको हो ।
०६४ साल चैतबाट सञ्चालनमा आएको कम्पनीमा सक्रिय अभिकर्ता र कर्मचारी गरी १५ हजारभन्दा बढीले रोजगारी पाएका छन् । २० शाखा रहेको कम्पनीको शाखा सम्पर्क कार्यालय ६८ जिल्लामा छ । २ अर्ब रुपैयाँ भन्दा बढी पि्रमियम संकलन गरेको कम्पनीमा २ लाख ४० हजारको हाराहारीमा बिमालेख ग्राहक छन् ।
पछिल्लो पटक खुलेका कम्पनीमध्ये विभिन्न सूचकका आधारमा एसियनको अवस्था राम्रै देखिएको छ । 'एसियनको मुद्दामा समितिले पूर्वाग्रहपूर्ण कारबाही गरेको स्पष्ट देखिन्छ,' एक कानुन व्यवसायीले कान्तिपुरलाई भने ।
No comments:
Post a Comment