रोशन अधिकारी
काठमाडौ, माघ १८ - नेपाल औद्योगिक विकास निगमले आफ्नो स्वामित्वमा रहेको नबिल बैंक र एनआइडिसी क्यापिटल मार्केटको सेयर बिक्री गर्ने भएको छ । वित्तीय संस्थाबीच क्रस होल्डिङ गर्न नपाइने व्यवस्था भएकाले सेयर बिक्री गर्न लागिएको हो । 'राष्ट्र बैंकले सेयर बिक्री गर्न २०६८ असारसम्मको समय दिएको छ,' निगम स्रोतले भन्यो, 'हामीले तयारी थालिसकेका छौं ।' दुवै संस्थाको सेयर बिक्रीबाट १ अर्ब रुपैयाँभन्दा बढी मूल्य उठ्ने अनुमान गरिएको छ ।
निगमको नबिल बैंकमा ६ प्रतिशतको हाराहारी सेयर छ । संस्थाले यसअघि एकपटक उक्त बैंकको ४ प्रतिशत सेयर बिक्री गरिसकेको छ । क्यापिटल मार्केटमा भने सबैभन्दा ठूलो प्रवर्द्धक निगम छ । संस्थागत ५५ प्रतिशतमध्ये निगमको क्यापिटल मार्केटमा ४५ प्रतिशत सेयर स्वामित्व छ ।
'केही दिनअघि सेयर मूल्यांकनकर्ता नियुक्त गरिसकेको छौं,' एनआइडिसीका उच्च अधिकारीले भने, 'प्रतिवेदन आएपछि बिक्रीको काम अघि बढाइहाल्नेछौं ।' मूल्यांकनकर्ताको प्रतिवेदन आएपछि संस्थाले बोलपत्र आह्वान गरेर बिक्री प्रक्रिया सुरु गर्नेछ । यसमा न्यूनतम मूल्य तोकिएको हुनेछ ।
बजार कारोबारअनुसार दुवै कम्पनीको औसत मूल्य निकालेर न्यूनतम खरिद मूल्य तोकिन्छ । नबिल बैंकको पछिल्लो वाषिर्क विवरणअनुसार निगमसँग बैंकको ६ दशमलव १५ प्रतिशत सेयर स्वामित्व छ । यो ८९ करोड रुपैयाँ बराबरको छ ।
यसअघि एनआइडिसीले नबिल बैंकको सेयर बिक्री गर्दा उल्लेख्य रूपमा सर्वसाधारणले खरिद गरेका थिए । 'करिब एक हजारको हाराहारीमा व्यक्तिगत खरिदकर्ता आएका थिए,' स्रोतले भन्यो, 'यसपटक पनि बिक्री हुन धेरै समय नलाग्ने अनुमान छ ।' क्रस होल्डिङको सेयर बिक्री गर्ने तयारी गरेको एनआइडिसीलाई राष्ट्रिय वाणिज्य बैंकसँग गाभ्ने काम अघि बढिरहेको छ । संस्थाले १५ वर्ष कार्यकाल पूरा गरेका कर्मचारीलाई स्वैच्छिक अवकाशका योजना ल्याएको छ । क्रस होल्डिङ रहँदा वित्तीय स्वार्थ बाभmने र प्रतिस्पर्धी भावना नहुने भन्दै केन्द्रीय बैंकले सबै बैंक तथा वित्तीय संस्थालाई सेयर बिक्री गर्न समय तोकेको छ । सेयर बिक्री गर्न निर्देशन दिइएपछि केही संस्थाले भने हालसम्म बिक्री पूरा गरिसकेका छैनन् ।
राष्ट्रिय वाणिज्य बैंक, नेपाल बैंक र नेपाल क्रेडिट एन्ड कमर्स बैंकले क्रस होल्डिङका रूपमा रहेको सेयर बिक्री गर्न बाँकी छ । वाणिज्य बैंकको नाममा नेपाल इन्भेस्टमेन्ट बैंकको ३० लाख कित्ताभन्दा बढी प्रवर्द्धक र नेपाल हाउजिङ डेभलपमेन्ट फाइनान्सको १ लाख ४९ हजार कित्ता सेयर छ ।
नेपाल बैंकको नाममा एनआइडिसीको ३ हजार कित्ता प्रवर्द्धक सेयर छ । एनसिसी बैंकको नाममा नेपाल बैंकको १ लाख ८७ हजार कित्ता साधारण सेयर छ । नेपाल बैंकको सेयर कारोबार गर्न नेपाल स्टक एक्सचेन्जले रोक लगाएको छ । यही कारणले एनसिसीले सेयर बिक्री गर्न नसकेको हो ।